Marianum

Dwa lata po założeniu w Wiedniu Zgromadzenia Córek Miłości Bożej w 1868 roku siostry z tego zakonu docierają także do Opawy, aby troszczyć się tutaj o wychowanie dziewcząt i sierot. Opawa stała się w ten sposób ich pierwszym przyczółkiem na ziemiach czeskich. Najpierw zamieszkiwały dom na dzisiejszym Targu Rybnym (Rybí trh), który wprawdzie w 1887 roku został w znacznym stopniu przebudowany, jednak nawet w tym kompleksie, obejmującym klauzurę, instytut mariański, szkołę powszechną i kaplicę, nie było dość miejsca, by mógł dobrze służyć celom zgromadzenia. Obiekt był później wykorzystywany na różne sposoby, a po wojnie przypadł Teatrowi Śląskiemu, wiele osób może pamiętać go z przeszłości jako Klub Teatralny (Divadelní).

Nowe schronienie siostry znalazły na łąkach książęcych i polach Kylešovskiego kopca, w miejscu dzisiejszej ulicy Roosvelta, gdzie powstawała wówczas nowa zabudowa. Za kadencji matki przełożonej Stanislavy Fuss w latach 1907-1909 budowniczy Alois Geldner i architekt Adalbert Bartel zbudowali tutaj rozległy klasztor pod nazwą Marianum. Podzielono go na dwie części – w jednej skupiła się opieka nad ludźmi starszymi, druga służyła dziewczętom poszukującym w mieście pracy. Oprócz sierocińca mieścił się tam także internat dla dziewcząt, później przekształcony na szkołę gospodyń domowych. Walki toczone w czasie pierwszej wojny światowej sparaliżowały działalność klasztoru, obiekt służył następnie także jako szpital wojskowy, przez który w latach wojny przeszło około dziesięciu tysięcy żołnierzy. Wraz z końcem wojny obiekt postanowiono wykorzystać jeszcze w inny sposób, powierzając opiece tutejszych sióstr także dzieci chore umysłowo. W czasie okupacji i w trakcie drugiej wojny światowej funkcja Marianum pozostała wprawdzie niezmieniona, jednak jego codzienną pracę znacznie zakłócały naloty. Istotną powojenną zmianą było przeniesienie domu emerytów poza obiekt Marianum, co nastąpiło w latach 60. XX wieku. W ten sposób zostało zwolnienie miejsca dla dzieci chorych umysłowo, a Marianum stało się w tym czasie największym instytutem opieki społecznej na ziemiach czeskich.

Klasztor zbudowano w formie dwóch symetrycznych, niezależnych trzykondygnacyjnych obiektów, które są połączone wbudowaną pseudoromańską kaplicą typu bazylikowego. Fasady budynków zdobią wysunięte elementy parteru i arkadowy fryz gzymsu koronowego, a rytm nadaje im lekko wystający ryzalit, zakończony trójkątnym szczytem z figurami św. Józefa po prawej i Madonny z Jezuskiem po lewej stronie, umieszczonymi w niszach pod baldachimem. Autorem jest najprawdopodobniej rzeźbiarz Adolf Köhrer. Trójnawową kaplicę Boskiego Serca Pana wieńczy kopuła na cylindrycznym tamburze (bębnie). Jej fasadę zdobi rozetowe okno i znajdująca się nad nim figura Jezusa Chrystusa z aureolą i rozpostartymi ramionami. Główna nawa, z dwoma kaplicami po bokach, jest zakończona półokrągłą niszą - apsydą. Arkady między główną i bocznymi nawami podtrzymują kondygnację antresoli z emporą.  Wszystkie nawy są zwieńczone stropem kasetonowym. Pierwotnie bielone ściany kaplicy zostały w latach 1923-1930 pomalowane przez benedyktyńskiego mnicha Antonína Vrbíka w stylu szkoły beurońskiej. Widać tu inspiracje sztuką Bizancjum, łączenie złotych powierzchni i scen figuratywnych z charakterystyczną kompozycją kolorystyczną i wyrazistą linearnością. Wyjątkowość kaplicy, a głównie pokrywających jej ściany malowideł, polega nie tylko na zachowaniu ich w nieuszkodzonym stanie, ale również na stosunkowo rzadkim czy wręcz odosobnionym występowaniu takich zdobień na ziemiach czeskich.